Najpierw ślub, potem własne mieszkanie. Taka kolejność towarzyszy większości młodych ludzi, którzy chcą założyć rodzinę. W jaki sposób wpływa zakup własnego lokum na relacje majątkowe między małżonkami? O tym w dzisiejszym wpisie blogowym.
Zakup mieszkania do majątku wspólnego małżonków
Jeśli nowożeńcy nie zawarli przed ślubem umowy majątkowej, czyli intercyzy, to po zawarciu przez nich związku małżeńskiego, niezależnie od istniejących wcześniej majątków osobistych, powstaje majątek wspólny. Stanowi on specyficzną postać współwłasności, w której nie wyróżnia się udziałów. Poza paroma wyjątkami, do których należy nabycie własności własności w drodze dziedziczenia lub darowizny, wszystkie nabywane przez małżonków składniki majątkowe wchodzą w skład majątku wspólnego. Dotyczy to również nieruchomości. Wszystkie istotne czynności, jakie podejmowane są wobec majątku wspólnego, wymagają dla swojej ważności zgody drugiego ze współmałżonków. Dotyczy to nie tylko nabycia własności mieszkania, ale nawet jego wynajmu.
Zakup mieszkania po ślubie do majątku osobistego – czy jest to możliwe?
Majątek wspólny nie powstaje więc zamiast, ale obok ich dotychczasowych majątków osobistych małżonków. Zasada ta ma zastosowanie nie tylko wówczas, gdy małżonkowie posiadali przed ślubem własne środki majątkowe, ale nawet jeśli nie byli właścicielami żadnych istotnych przedmiotów majątkowych. Majątek osobisty zatem przez cały czas istnieje i mogą być do niego nabywane kolejne składniki majątkowe. Nabycie mieszkania do majątku osobistego będzie miało miejsce przede wszystkim wówczas, gdy małżonek nabędzie je ze środków pochodzących z majątku osobistego. Może ta się wydarzyć, gdy posiadał on przed ślubem własne mieszkanie i za uzyskane z jego sprzedaży środki nabędzie inną nieruchomość. Sytuacja taka może mieć miejsce także wtedy, gdy w trakcie małżeństwa otrzyma on na własność jakiś składnik majątkowy w drodze spadku lub darowizny. W polskim prawie rodzinnym obowiązuje bowiem zasada, że składniki majątkowe nabyte w drodze spadku lub darowizny wchodzą w skład majątku osobistego. Jeśli zatem małżonek nabędzie w taki sposób środki finansowe i dokona za nie nabycia nieruchomości to zostanie ona nabyta do jego majątku osobistego.
Zakup mieszkania przez ze środków pochodzących z różnych majątków
Można sobie wyobrazić także taką sytuację, gdy małżonkowie zamierzają dokonać nabycia nieruchomości w części ze środków pochodzących z majątku osobistego a w części z majątku wspólnego. Sytuacja taka może miejsce wówczas, gdy małżonkowie posiadają odłożone przez siebie oszczędności, jakie powstały w czasie małżeństwa a dodatkowo jeden z ich posiada środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania, jakie nabył jeszcze przed ślubem, albo już po ślubie w drodze darowizny lub dziedziczenia. W takim przypadku możliwe są dwie sytuacje. Małżonek, który posiada środki należące do majątku osobistego może podjąć decyzję, że zakup mieszkania zostanie dokonany do majątku wspólnego. Można też sobie wyobrazić sytuację, gdy mieszkanie będzie częściowo należało do majątku osobistego a częściowo do majątku wspólnego w udziałach odpowiadających stosunkowi środków przeznaczonych z każdego z tych majątków na jego nabycie. Kolejną sytuacją jaka może mieć miejsce w relacjach majątkowych miedzy małżonkami jest nabycie mieszkania ze środków pochodzących wyłącznie z majątków osobistych. Także w takim przypadku małżonkowie mogą podjąć decyzję, że wejdzie ono w skład majątku wspólnego albo nabyć jego własność w udziałach odpowiadających stosunkowi środków przeznaczonych przez każdego z nich na nabycie przysługującego mu udziału. Od nabycia mieszkania w udziałach należy odróżnić sytuację, gdy mieszkanie zostało nabyte do majątku wspólnego, ale ze środków pochodzących częściowo z majątku wspólnego. Środki z majątku osobistego będą stanowiły wówczas nakład z majątku osobistego na majątek wspólny.
Zakup mieszkania przez małżonków przed ślubem
Zdarzają się sytuacje, że przyszli małżonkowie dokonują zakupu mieszkania jeszcze przed ślubem. Stają się oni wówczas jego współwłaścicielami w częściach ułamkowych. Takie udziały są najczęściej ustalone przez samych zainteresowanych proporcjonalnie do środków, jakie zostały przez nich wniesione na nabycie takiej nieruchomości. Mieszkanie nabyte przed ślubem nie zostaje objęte wspólnością majątkową małżeńską, gdyż jak zostało wcześniej wspomniane majątki osobiste małżonków wciąż istnieją pomimo zawarcia małżeństwa. W takim przypadku składnikami wchodzącymi w skład majątków osobistych małżonków będą udziały w mieszkaniu. Nic oczywiście nie stoi na przeszkodzie, żeby małżonkowie dokonali rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej na mieszkanie nabyte przez nich przed zawarciem małżeństwa. Żeby tego dokonać powinno oni udać się do notariusza. Po podpisaniu aktu notarialnego konieczne jest wpisania współwłasności majątkowej małżeńskiej do księgi wieczystej.
Opracowanie:
Biuro nieruchomości Cosmopolitan